Genel Maden Personelleri Sendikası (GMİS) Genel Lider Yardımcısı İsa Keyifli, Amasra’daki maden kazasıyla ilgili, “Alınan önlemlere rağmen bu kadar büyük çaplı kazanın meydana gelmesi; sıralı emniyet tedbirlerinde bir eksiklik, ihmalin olduğunu göstermektedir. Bu eksiklik işveren ve temsilcilerinin olup kazanın meydana gelmesinde çalışanlarımızın kusuru yoktur.” dedi.
Amasra’da meydana gelen maden kazasının tüm taraflarıyla araştırılarak emsal kazaların önlenmesine yönelik önlemlerin belirlenmesi gayesiyle kurulan TBMM Araştırma Komitesi, AK Parti Kayseri Milletvekili Taner Yıldız başkanlığında toplandı.
Komisyonda, kömür madenlerinde meydana gelen kazalar ve risklere karşı alınması gerekli önlemlere ait sunum yapan GMİS Genel Lider Yardımcısı Keyifli, Türkiye Taşkömürü Kurumunun (TTK), yaklaşık 300 kilometrelik alanda 5 kurumda faaliyet gösterdiğini anlattı. Memnun, kelam konusu faaliyet alanının, personel sıhhati ve iş güvenliği kuralları dahilinde yalnızca ayakta tutulabilmesi için en az 4 bin çalışana muhtaçlık olduğunun bilindiğini söyledi.
Mutlu, Türkiye’de madencilik sektöründe geçmişte yaşanan kazalardan dolayı kanun ve yönetmeliklerde değişiklik yapıldığını, bu süreçte çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve kanuna bağlı yönetmeliklerin tamamının yeniden düzenlendiğini anımsatarak şöyle devam etti:
“Eski tüzük ve yönetmelikler kaldırıldı, 3213 sayılı Maden Kanunu’nda değişik tarihlerde değişiklikler yapıldı. Ayrıyeten ülkemiz, ILO 176 sayılı Maden İşyerlerinde Güvenlik ve Sıhhat Sözleşmesi’ni Aralık 2014’te onaylamıştır. Ülkemizde emekçi sıhhati ve iş güvenliği meselelerinin tahliline yönelik yapılan bu uygulamaların kazaları önlemede yetersiz kaldığı açıktır. Maalesef madenlerde mevzuatın tam olarak uygulanamadığı ve yapılan değişikliklerin yaşama geçirilemediği gerçektir. Bu nedenledir ki iş kazaları ve meslek hastalıkları devam etmektedir. Hasebiyle uygulamadaki eksiklerin giderilmesi gerekmektedir.”
“Sendikamıza iş sıhhati ve güvenliğiyle ilgili şikayet gelmedi”
Amasra Müessesesi’ndeki mekanize kazı sistemleri, merkezi gaz izleme sistemi, gaz ölçüm aletleri, ferdi kurtarıcılar, uyarı sistemleri, eğitim, denetim ve diğer önlemlere rağmen kazanın meydana geldiğini öne süren Mutlu, “Kazanın temel ögesi olarak kamuoyunda açıklanan uzman raporunda, ‘yetersiz ve etkisiz havalandırma sistemi, olayın meydana gelmesindeki en temel unsurdur’ denilmektedir. Ayrıyeten eksper raporunda açıklanan merkezi gaz izleme sistemi datalarında metan gazının müteakip seferler uzun müddet boyunca potansiyel patlayıcı düzeylere ulaşmasına karşın ikaz ve alarm düzeylerinde maden ocağının kısmen dahi olsa boşaltılması istikametinde tedbir alınmadığı belirtilmiştir. Bu durumun izah edilebilecek bir yanı yoktur.” değerlendirmesinde bulundu.
Yer altı kömür madenlerinde metan gazının yüzde 2’ye çıkması durumunda çalışmaların durdurulması ve alanın terk edilmesinin, tüm maden çalışanları için madenciliğin alfabesi olduğuna dikkati çeken Mutlu, “Alınan tedbirlere karşın bu kadar büyük çaplı kazanın meydana gelmesi; sıralı emniyet önlemlerinde bir eksiklik, ihmalin olduğunu göstermektedir. Bu eksiklik patron ve temsilcilerinin olup kazanın meydana gelmesinde çalışanlarımızın kusuru yoktur.” diye konuştu.
Mutlu, maden kazalarının kader olmaktan çıkarılması için Amasra’daki maden kazasının nedenlerinin ortaya konulması, bu kazanın son olması için ilgili yasa ve yönetmelikler çerçevesinde gerekli önlemlerin alınması gerektiğini kaydetti.
Sendika genel merkezinde iş kazalarını ve şikayetleri yerinde incelemek üzere iki teknik elemanın bulunduğunu bildiren Mutlu, “Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi’yle ilgili 2022 yılı içinde sendikamız genel merkezine iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili bir şikayet gelmemiştir.” bilgisini paylaştı.
“PKK’nın terör örgütü olduğunu söyleyecekseniz kelam vereceğim”
Komisyon Başkanı Yıldız, Mutlu’nun sunumunun ardından milletvekillerine söz verdi.
HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay Pekgözegü’nün, “Türkiye ne yazık ki bir savaş ortamına sürükleniyor, tam da seçime giderken savaş siyasetleri devreye sokuldu. Bu çatışmalı ortamda ömrünü yitiren yurttaşlar için keder duyduğumu belirtmek istiyorum.” sözleri üzerine tartışma yaşandı.
Oturumu yöneten Komisyon Başkanvekili ve AK Parti Trabzon Milletvekili Muhammet Balta, Pekgözegü’ye, “Konuşmanıza müdahale etmek zorundayım. Türkiye’de savaş ortamı yok, Türkiye’de terörle uğraş var. Canlarını vererek, kanlarını akıtarak bu ülkeyi bizlere emanet eden aziz şehitlerimizin kemikleri sızlar.” sözleriyle tepki gösterdi.
İYİ Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş da terör örgütüne yönelik Pençe-Kılıç Hava Harekatı’nı icra eden Türk ordusuna başarılar dileyerek “PKK terör örgütü, YPG terör örgütü, ismi ne olursa olsun bu terör örgütlerinin Türkiye’de, dışarıda, içeride koruyucusu, kollayıcısı, savunucusu kim varsa hepsini yüz bin kere lanetliyorum. Hepsinin eli şehitlerin kanındadır.” dedi.
Balta, Türkiye düşmanlarının maşası olmuş terör örgütlerine karşı Türkiye Cumhuriyeti devletinin mücadelesine kararlılıkla devam edeceğini belirterek “Bebek katillerine ‘terörist’ diyemeyen, savunmasız insanları katleden, bu ülkenin kardeşliğine kasteden Türkiye düşmanlarına karşı mücadelemiz devam edecektir.” diye konuştu.
Komisyon Başkanı Yıldız, Balta’nın konuşmasının akabinde yine kelam isteyen Pekgözegü’ye, “Serpil Hanım, PKK’nın bir terör örgütü olduğunu söyleyecekseniz size kelam vereceğim.” ifadesini kullandı.
Tartışmanın devam etmesi üzerine Yıldız toplantıya ara verdi.
“Madenlerde işe başlayacaklar eğitime tabi tutulsun” önerisi
Toplantıda sunum yapan Öz Maden-İş Sendikası Genel Başkanı Fahrettin Kütükçü de yer altı ve yer üstü maden işletmelerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemleri konusunda önerilerde bulundu.
Madenlerde denetimlerin önemine dikkati çeken Kütükçü, “Madenlerde misyon yapan iş sıhhati ve güvenliği mühendisleri ile teknikerlerinin Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığına bağlı olarak çalışmaları gerekiyor. Yani bu şahıslar maaşlarını patrondan değil Bakanlıktan almalıdırlar. Böylelikle daha aktif kontroller sağlanacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Madende çalışacak emekçilerin, yeraltındaki tüm ekipmanların bulunduğu bir eğitim ocağında 1 ay mühletle eğitime tabi tutulmasını ve eğitim sonunda imtihanı geçenlerin işe alınması teklifinde bulunan Kütükçü, madenlerdeki iş sıhhati ve güvenliği eğitimlerinin de yılda bir değil, 6 ayda bir yapılması gerektiğini aktardı.
Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme Emekçileri Sendikası Genel Lideri Tayfun Görgün ise yalnızca yasama, yürütme ve yargı kurumlarının çok âlâ çalışmasıyla maden kazalarının önüne geçilebileceğini kaydetti. Görgün, madenlerdeki kontrollerin bağımsız kişi ya da kurumlarca yapılmasının ehemmiyetine değindi.
Türkiye Maden Personelleri Sendikası ismine Hukuk Müşaviri Hatice Salman da Komite üyelerine sunum yaptı.
